W umowie sprzedaży konsumenckiej, jak w każdej umowie, występują co najmniej dwie strony, w tym przypadku: konsument i przedsiębiorca - sprzedawca.

Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą takiej czynności prawnej (czyli np. zawierającej umowę), która nie jest związana bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową tej osoby (konsumenta).

To oznacza, że nie każdy kupujący może być uznany za konsumenta. To ważne rozróżnienie, bowiem prawo konsumenckie nie ma zastosowania do umów zawieranych pomiędzy dwoma przedsiębiorcami ani pomiędzy dwoma konsumentami.

       Przykład:

• Pani Jola kupiła nowy czajnik do swojego biura, na fakturze wpisano nazwę i NIP jej firmy. Ta umowa nie podlega przepisom konsumenckim, jest to umowa między dwoma przedsiębiorcami.
  Czajnik bardzo się Pani Joli spodobał, więc postanowiła taki sam kupić sobie do domu. Do tej umowy mają zastosowanie przepisy konsumenckie, umowę zawarła konsumentka z przedsiębiorcą.
• Mąż Pani Joli kupił nowy czajnik tego samego dnia, kiedy zbiegiem okoliczności czajnik sąsiadki uległ awarii.Swój stary czajnik Pani Jola natychmiast sprzedała sąsiadce.  Umowa między Panią Jolą i sąsiadką nie jest umową konsumencką.
  Jako konsument zawierasz codziennie wiele umów z przedsiębiorcami.

Umowa jest zawarta tylko wtedy, gdy strony zgodzą się na jej wszystkie postanowienia.

PAMIĘTAJ!

• Nie powinieneś zawierać umowy, dopóki nie jesteś pewien, że znasz jej wszystkie warunki.
• Nie bój się zadawania pytań sprzedawcy (usługodawcy), ani podawania własnych propozycji co do warunków umowy – przecież chodzi o twoje pieniądze i twój interes.
• Obowiązuje zasada ogólna – negocjujemy, a więc musimy dojść do porozumienia w każdym punkcie, który jest dyskutowany.
• Każdą umowę sporządzoną na piśmie czytaj przed podpisaniem.

zobacz: art 22 [1] kodeksu cywilnego

linki do wskazanych przepisów znajdziesz w zakładce [podstawa prawna]

Najpowszechniejszą z umów zawieranych przez konsumentów jest umowa sprzedaży, zawierana w tradycyjnym stacjonarnym sklepie lub punkcie sprzedaży, np. na straganie należącym do sprzedawcy.

Konsumencką umowę sprzedaży możesz zawrzeć ustnie (np. sprzedaż gazety lub butów) bądź pisemnie (np. sprzedaż samochodu).

Kasując bilet w tramwaju też zawierasz umowę - kupujesz przejazd tramwajem; jest to tzw. umowa przez przystąpienie.

Jednak niezależnie od formy zawarcia umowy sprzedaży, sprzedawca ma obowiązek wydać ci towar zgodny z umową, który nie będzie zagrażał życiu ani zdrowiu twojemu i innych konsumentów.

Ponadto, sprzedawca ma określone obowiązki związane z przyjmowaniem i rozpatrywaniem twoich reklamacji oraz obowiązki informacyjne.

Podstawa prawna:
art. 73 Kodeksu cywilnego
art. 535 i nast. Kodeksu cywilnego

Sprzedawca jest profesjonalistą, powinien doskonale wiedzieć, jakie cechy, właściwości ma towar, którym handluje. Jego obowiązkiem jest udzielenie ci jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji w języku polskim. Musi to zrobić jeszcze przed zawarciem umowy.

Udzielone przez sprzedawcę informacje powinny nie tylko ułatwić ci podjęcie racjonalnej decyzji dotyczącej zakupu, ale także umożliwić prawidłowe i pełne korzystanie z kupionej rzeczy.

W szczególności sprzedawca musi podać:

• rodzaj rzeczy, jej główne cechy użytkowe (np. nożyce domowe do cięcia papieru);
• producenta lub importera, jego nazwa i adres;
• znak bezpieczeństwa i znak zgodności, energochłonność i inne dane, które są wymagane przez odrębne przepisy (np. wiek dziecka dla którego odpowiednia jest zabawka).

Powyższe informacje powinny znajdować się na rzeczy sprzedawanej (na opakowaniu, etykiecie, przywieszce).

Jeśli rzecz nie jest sprzedawana w opakowaniu jednostkowym ani w zestawie, informacje te mogą być umieszczone w miejscu sprzedaży, np. na półce, na której wystawiono towar.

Wszystkie dokumenty, które dostajesz od sprzedawcy, powinny być sporządzone w języku polskim lub, o ile rodzaj informacji na to pozwala, w powszechnie zrozumiałej formie graficznej. Wymogu używania języka polskiego nie stosuje się do nazw własnych, znaków towarowych, nazw handlowych, oznaczeń pochodzenia towarów oraz zwyczajowo stosowanej terminologii naukowej i technicznej.

Do dokumentów wydawanych przez sprzedawcę należą:

• paragon, rachunek, faktura (z nazwą sprzedawcy, jego adresem, datą sprzedaży, określeniem towaru, jego ilością i ceną); jeśli sprzedawca nie daje ich z własnej inicjatywy – możesz zażądać ich wydania,
• instrukcja obsługi - sprzedawca ma zawsze obowiązek jej wydania,
• dokument gwarancyjny, jeśli udzielono gwarancji jakości na daną rzecz.

W twoim interesie jest dokładne sprawdzenie, czy dostałeś wszystkie dokumenty, czy są one dla ciebie jasne i zrozumiałe.

Pisemne utrwalenie warunków umowy jest dla ciebie korzystne, gdyż w przypadku sporów, jasne będzie dla sądu na co się ze sprzedawcą umówiłeś.

Przykład:
Sprzedawca twierdzi, że kurtka, którą oglądasz, jest nieprzemakalna, chociaż takiej informacji nie ma na etykiecie. Jeśli dla ciebie jest to istotne kryterium podjęcia decyzji o zakupie, poproś sprzedawcę niech potwierdzi swoje twierdzenie dopiskiem na paragonie lub dołączonej do kurtki karteczce z podpisem i pieczątką.

PAMIĘTAJ!
Ważne jest zachowanie paragonu fiskalnego, zwłaszcza w przypadku braku umowy na piśmie. Paragon określa kto sprzedał, co sprzedał oraz za ile i kiedy. Są to niezbędne postanowienia umowy, a więc paragon jest ważnym, chociaż nie jedynym możliwym, dowodem potwierdzającym fakt zawarcia umowy.

Podstawa prawna:
ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta

Dane sprzedawcy powinny znajdować się na wydanym ci paragonie.

Jeżeli chcesz je zweryfikować, masz proste możliwości:

1. Jeżeli sprzedawcą jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą jej dane możesz sprawdzić korzystając z bazy danych o nazwie Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEiDG), która jest dostępna w Internecie. Aby przejść do wyszukiwania danych w tej bazie kilknij tutaj.

2. Jeżeli sprzedawcą jest spółka (poza spółką cywilną) – jej dane sprawdzisz w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), korzystając z wyszukiwarki interntowej znajdującej się tutaj.

3. Jeżeli sprzedawcą jest spółka cywilna, powinieneś skorzystać z dostępnej w internecie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) i wyszukać dane poszczególnych wspólników spółki cywilnej. Aby przejść do wyszukiwania danych kilknij tutaj.

Jeżeli sprzedawca zawiesił swoją działalność, możesz dochodzić od niego roszczeń. Nie ma to żadnego wpływu na toczące się postępowania reklamacyjne, czy sądowe.  

Jeżeli sprzedawca zaprzestał działalności, to w dalszym ciągu w stosunku do ciebie odpowiada, jeżeli jest to osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą.

Jeżeli jest to to spółka, sytuacja może wyglądać różnie, w zależności od rodzaju spółki, postępowania, które się w stosunku do niej toczy (np. postępowanie upadłościowe, czy postępowanie likwidacyjne), a także etapu tego postępowania.

W tym przypadku powinieneś udać się po pomoc do profesjonalisty, który pomoże ci ocenić, jakie możesz podjąć kroki.